Αρχιτέκτονες: Θεόφιλος Χάνσεν. Τα έργα στο εξωτερικό, μεγαλούργησε και δοξάζεται ακόμα στη Βιέννη. (3 από 5)

Μέρος του αφιερώματος στον Theophlil Hansen. Το έργο του Δανού αρχιτέκτονα εκτός Ελλάδος. Υπήρξε γεννήτορας του ελληνικού νεοκλασσικισμού, που μελετώντας τα γνήσια Ελληνικά μνημεία στην αρχή της καριέρας του, δημιούργησε μερικά από τα σημαντικότερα, παγκοσμίως γνωστά νεοκλασσικά κτίρια, σε Ελλάδα &Αυστρία. Useful Information for English speaking Visitors (more pictures inside): Part of our tribute for Theophil Hansen. The work of the Danish architect abroad Greece. He has been a main generator of the Greek neoclassical standards, who studied the classic Greek monuments at the start of his career in  Athens and created some of the most important and worldwide known,  neoclassical buildings in Greece & Austria.




Α. Σημαντικές παρατηρήσεις για το έργο εκτός Ελλάδος (επιγραμματικά)

1. Στα έργα του αποτύπωσε εμφανώς όσα μελέτησε στα γνήσια κλασσικά και βυζαντινά μνημεία στην Ελλάδα. Ταυτόχρονα εφάρμοσε τα σχεδιαστικά και διακοσμητικά πρότυπα ελληνικού νεοκλασσικισμού, στη δημιουργία των οποίων συμμετείχε.

2. Χρησιμοποίησε τον πηλό σε εξωτερικά διακοσμητικά όπως μπαλούστρα και αγάλματα, κάτι που ήταν γενική πρακτική στην Ελλάδα και μάλλον σπάνιο στo εξωτερικό. Πολλά εξ' αυτών θυμίζουν τα ελληνικά σχέδια - πρότυπα, όπως π.χ. τα μπαλούστρα "με τις μπίλιες", που έβαλε σχεδόν σε όλα του τα κτίρια, αλλά είναι λιγότερο πετυχημένα από τα εν Ελλάδι (διαφορές στις βάσεις και λιγότερη λεπτομέρεια).

3. Με τα 1 & 2, τα έργα του θα έμοιαζαν τελείως με ελληνικά νεοκλασσικά αν δεν επηρεαζόταν αναπόφευκτα από διάφορα δεδομένα της περιοχής που τα δημιούργησε (όπως τοπικός νεοκλασσικισμός, οικονομικά μεγέθη  & διαθέσιμα υλικά)

4. Δεν μετέφερε μόνο τα ελληνικά νεοκλασσικά πρότυπα εκτός αλλά έστειλε και από εκεί άλλα στην Ελλάδα. Βλέπουμε γενικές φόρμες κτιρίων και διακοσμήσεις, που εφάρμοσε πρώτος εκτός Ελλάδος να εφαρμόζονται λίγο μετά, από τον μαθητή - συνεργάτη του E. Ziller, στην Ελλάδα.

5. Διαπιστώνουμε τις τεράστιες τεχνικές και καλλιτεχνικές δυνατότητες του αρχιτέκτονα, που δυστυχώς δεν μπόρεσε να εφαρμόσει εκτεταμένα στην Ελλάδα λόγω οικονομικών δεδομένων.





Β. Ενδεικτικά έργα στην Αυστρία
 

1846 - 1851: Συμμετέχων σε αρκετά έργα του Ludwig Förster στο γραφείο του οποίου εργάζεται αρχικά, με την υποβοήθηση του Γ. Σίνα.
______________________________________________________________________________________________________

1852–1856: Στρατιωτικό μουσείο (Arsenal - Heeresgeschichtliches Museum), Βιέννη. Νεομεσαιωνικού ρυθμού με συνύπαρξη ιταλικών, βυζαντινών, ανατολίτικων κ.α. στοιχείων. Ήταν τμήμα ενός τεράστιου συμπλέγματος κτιρίων ποικίλων στρατιωτικών χρήσεων, που φτιάχτηκε κατ΄ εντολήν του αυτοκράτορα Franz Joseph I. To πρώτο ατομικό έργο του Th. Hansen εκτός Ελλάδος. Η περιγραφή των διακοσμήσεων εσωτερικά και εξωτερικά θα απαιτούσε σελίδες. Δείτε λεπτομερείς φωτογραφίες εδώ.

Σημείωση: Το 1855 φτιάχνει ένα στρατιωτικό νοσοκομείο στην Lviv στην Ουκρανία, που μοιάζει πολύ σε ρυθμό και διακόσμηση με το παρόν.

______________________________________________________________________________________________________

1856 - 1860 (εγκαίνια 1858): Ελληνική Εκκλησία της Αγίας Τριάδας (Griechenkirche zur heiligen Dreifaltigkeit), Βιέννη. Το 1782, η Ελληνική Κοινότητα της Βιέννης, αγόρασε το κτίριο, από τον Κόμη Joh. Von Stockhammer και ανέθεσε στον αρχιτέκτονα Peter Mollner τη μετατροπή του από οικία σε ναό. Αυτός τοποθέτησε στη μέση του οικοδομήματος το κωδωνοστάσιο και το ρολόι. Το 1851 συνεχίσθηκαν οι εργασίες εντός του ναού, με την ορθομαρμάρωσή του και την ανέγερση του γυναικωνίτη. Ο Βαρώνος Σίμων Σίνας κάλεσε τον Th. Hansen, να ολοκληρώσει τις εργασίες και να δώσει στο κτίριο τα απαραίτητα αρχιτεκτονικά στοιχεία, που να το κάνουν να μοιάζει με βυζαντινό Ορθόδοξο ναό. Στις 21 Δεκεμβρίου 1858, έγιναν τα εγκαίνια του πρώτου Ορθόδοξου ναού στην Αυστρία. Έχει ενδιαφέρον το πάντρεμα βυζαντινών στοιχείων βάσει της εμπειρίας στην Ελλάδα, με διάφορα της κεντρικής Ευρώπης. Ανήκει στην Ιερά Μητρόπολη Αυστρίας, υπό το Οικουμενικό Πατριαρχείο.

______________________________________________________________________________________________________

1856-1880: Καστέλλο Hernstein (Schloss Hernstein), βορειοδυτική Αυστρία. Ένα από τα σημαντικότερα νεογοτθικά της χώρας. Δίπλα σε μεγάλη  τεχνητή λίμνη με νησάκι, φτιαγμένη με φράγμα το 1780. Αντικατέστησε άλλο παμπάλαιο κάστρο κατ' εντολή μέλους της αυτοκρατορικής οικογένειας στον Th. Hansen. Σήμερα συνεδριακό ξενοδοχείο. Απίστευτη ομορφιά, ασύλληπτη δουλειά, πήλινα νεογοτθικά στολίδια και είσοδος που μοιάζει με τον πύργο Βασιλίσσης Αμαλίας στο Ίλιον (δείτε το σχετικό άρθρο)! Για το κτίριο αυτό προχώρησε και σε εκτεταμένη σχεδίαση μη κτιριακών αντικειμένων. Αυθεντικά σχέδια, αντικείμενα κ.α. εδώ.

1856-1880: Καστέλλο Hernstein:  Σχέδια Th. Hansen και σύγχρονες λήψεις.

1856-1880: Καστέλλο Hernstein: Φανάρια λέοντες & βάτραχος με στέμμα στην πύλη. Γοτθικές διακοσμήσεις από πηλό.

______________________________________________________________________________________________________

1859 - 1860:  Μέγαρο Σίνα (Palais Sina), Βιέννη. Αναδιαμόρφωση πολυώροφου μεγάρου για λογαριασμό των επιχειρηματικών δράσεων της Ελληνικής οικογένειας Σίνα. (Περισσότερα σε ειδικό άρθρο για τα ιδιωτικά κτίρια του Th. Hansen για τους Σίνα στην Αυστρία.)

______________________________________________________________________________________________________

1861-1862: Κτίριο Heinrichshof (Heinrichshof), Βιέννη. Βομβαρδίστηκε το 1945 από τους συμμάχους και κατεδαφίστηκε το 1954. μετά από χρόνιο προβληματισμό περί δυνατότητας επαναφοράς. Αντικαταστάθηκε με ένα πολυώροφο κτίριο τύπου γραφείων 1960.

______________________________________________________________________________________________________

1863: Βίλα Kratzer - Andrassy (Villa Kratzer), εκτός κέντρου Βιέννης. Ευρωπαϊκού τύπου έπαυλη, με στοιχεία όπως τοιχογραφίες σε πλαίσια σε όψεις και μπαλούστρα, που θυμίζουν Ελλάδα.

______________________________________________________________________________________________________

1864-1868: Μέγαρο αρχιδούκα Wilhelm (Palais Erzherzog Wilhelm), Βιέννη. Το κεντρικό τμήμα της πρόσοψης είναι εμπνευσμένο από την βιβλιοθήκη του Αδριανού στο Μοναστηράκι. Το εθνικό (πρώην βασιλικό) θέατρο Αθηνών, που σχεδιάστηκε μετά το 1890 από τον E. Ziller, μαθητή - συνεργάτη του Th. Hansen, έχει κεντρικό τμήμα ίδια έμπνευσης, με ελαφρώς παραλλαγμένα τα κιονόκρανα του μνημείου Λυσικράτους, που είχε ήδη αναδημιούργησει ο Hansen το 1874 για το Ζάππειο και το κοινοβούλιο της Βιέννης. Οικόσημο με Γρύπες στο αίθριο, αγάλματα ιπποτών με πανοπλίες στην πρόσοψη κ.α. Λεπτομερή φωτογράφιση εδώ.

______________________________________________________________________________________________________

1866: Βίλλα Rabl (Villa Rabl), Bad Hall, βόρεια Αυστρία. Καθαρά Ευρωπαϊκού τύπου έπαυλη, εκτός Βιέννης με λιγοστά και τοπικά νεοκλασσικά στοιχεία.

______________________________________________________________________________________________________

1868-1872: Μέγαρο Epstein (Palais Epstein), Βιέννη. Για τον Eβραίο τραπεζίτη Gustav Ritter von Epstein από την Πράγα. Θυμίζει σε πάρα πολλά Ελλαδικό νεοκλασσικισμό. Σήμερα συμπληρωματικό κτίριο του Κοινοβουλίου. Επιπλέον φωτογραφίες εδώ.

1868-1872: Μέγαρο Epstein: Διακοσμήσεις και σχέδια που θυμίζουν Ελλαδικά νεοκλασσικά και οι εντυπωσιακές  Καρυάτιδες στην είσοδο με διαφορετικές στάσεις χειρών.

______________________________________________________________________________________________________

1869-1873: Μέγαρο Hansen (Palais Hansen), Βιέννη. Σχεδιάστηκε ως ξενοδοχείο, αργότερα έγινε κτίριο γραφείων και πλέον λειτουργεί ξανά ως ξενοδοχείο. 

______________________________________________________________________________________________________

1869-1876: Ακαδημία Καλών Τεχνών (Akademie der Bildenden Künste), Βιέννη. Δεκάδες πήλινα διακοσμητικά και αγάλματα σε πρότυπα που θυμίζουν Ελλαδικά νεοκλασσικά. Είσοδος με έμπνευση τη βιβλιοθήκη του Αδριανού στο Μοναστηράκι. Πολλά διακοσμητικά πρότυπα και σύνολα, όπως τα αετωματάκια μέσα σε καμάρες, που είναι πανομοιότυπα με Αθηναϊκών κτιρίων. 

1869-1876: Ακαδημία Καλών Τεχνών: O Γρύπας όπως φαίνεται να τον μιμήθηκε ο Th. Hansnen από τον δάσκαλό του Schinkel και μοιάζει πολύ και με τον πήλινο, που κυκλοφόρησε στην Ελλάδα.

1869-1876: Ακαδημία Καλών Τεχνών: Αγάλματα (μάλλον και πήλινα), που θυμίζουν τα πρότυπα των νεοκλασσικών αγαλμάτων στην Ελλάδα. Μέσα σε ένα διακοσμητικό σύνολο, που επίσης είναι οικείο στην Ελλάδα.

 ______________________________________________________________________________________________________

1870: Μέγαρο μουσικής - συναυλιών (Wiener Musikverein), Βιέννη. Θυμίζει κάπως στη φόρμα το κατεδαφισμένο δημοτικό θέατρο Αθηνών της πλατείας Κοτζιά, που πρέπει να σχεδιάστηκε την ίδια περίοδο από τον E. Ziller, μαθητή - συνεργάτη του Th. Hansen. Η "χρυσή αίθουσά" του θεωρείται από τις καλύτερες στον κόσμο. Διατηρείται άριστα και πρόσφατα τα υπόγεια έγιναν υπερμοντέρνες νέες αίθουσες μουσικής. Αυτό το κτίριο είναι ένα από τα λίγα που ο Th. Hansen δε βάζει μπαλούστρα "με τις μπίλιες", αλλά ένα άλλο σχέδιο διαδεδομένο ειδικά στην Ελλάδα, αυτό "με τον κύβο". Σημείωση: Ψάχνοντας βρήκαμε να μετέχει ο βιολονίστας Λεωνίδας Καβάκος σε διάφορα κονσέρτα εκεί τουλάχιστο το 2014-15.
 

1870: Μέγαρο μουσικής - συναυλιών: Πανδαισία με Καρυάτιδες και Γρύπες στη "χρυσή αίθουσα", μια από τις καλύτερες παγκοσμίως. Μπαλούστρα "με τον κύβο", ένα μάλλον πολύ περισσότερο διαδεδομένο σχέδιο στην Ελλάδα (ίσως και μόνο στην Ελλάδα - εδώ σε λιγότερο επιτυχημένη έκδοση).

______________________________________________________________________________________________________

1870-1874: Το κάστρο του Rappoltenkirchen - οικία Σίνα & Υψηλάντη (Schloss Rappoltenkirchen). Κτίριο εκτός Βιέννης που ανακατασκεύασε ο Th. Hansen. (Περισσότερα σε ειδικό άρθρο για τα ιδιωτικά κτίρια του Th. Hansen για τους Σίνα στην Αυστρία.)
______________________________________________________________________________________________________

1872 - 1873: Μέγαρο Ephrussi (Palais Ephrussi), Βιέννη. Θυμίζει στη γενική φόρμα το μέγαρο Μελά της πλατείας Κοτζιά, που σχεδιάστηκε την ίδια περίοδο (1873-1874) από τον E. Ziller, μαθητή - συνεργάτη του Th. Hansen. Ανήκε στον ομώνυμο τραπεζίτη της Βιέννης (μητρική στην Οδησσό). Το κτίριο φέρει πάμπολλα και μάλλον κεραμικά, διακοσμητικά και αγάλματα, που πλησιάζουν τα Αθηναϊκά.

______________________________________________________________________________________________________

1874-1883: Κοινοβούλιο (Parlament), Βιέννη. Από τα διασημότερα και μεγαλοπρεπέστερα κτίριά του. Τεράστιες σχεδιαστικές και διακοσμητικές ομοιότητες με το παλαιότερο κτίριο της Ακαδημίας Αθηνών (γενική φόρμα - ρυθμός) στο οποίο βασίστηκε, αλλά και με το Ζάππειο (κιονόκρανα μνημείου Λυσικράτους) της ίδιας χρονιάς, που είχε ήδη σχεδιάσει. Τα σχέδια των δύο Αθηναϊκών κτιρίων συνέβαλαν και στην ανάθεση του έργου. Καρυάτιδες, άγαλμα Αθηνάς, διπλής όψης ακροκέραμα όπως στη στέγη της Ακαδημίας Αθηνών και πολλά άλλα.

1874-1883: Κοινοβούλιο: Άγαλμα της Αθηνάς σε συντριβάνι.

1874-1883: Κοινοβούλιο: "Πειστικές" διαφόρων στάσεων Καρυάτιδες.

1874-1883: Κοινοβούλιο: Διπλής όψης ανθέμια, όπως στη στέγη της προγενέστερης Ακαδημίας Αθηνών.

1874-1883: Κοινοβούλιο: Μία από τις αίθουσες που παρουσιάζουν πολλές διακοσμητικές ομοιότητες με την προγενέστερη Ακαδημία Αθηνών.

______________________________________________________________________________________________________

1874-1877: Χρηματιστήριο (Wiener Börse), Βιέννη. Πήλινα μπαλούστρα και επένδυση με κεραμόπλακες. Έχει το στοιχείο "παράθυρα καμάρες μέσα σε αέτωμα", που υπήρχε πάνω από από την είσοδο στο κατεδαφισμένο δημοτικό θέατρο Αθηνών του E. Ziller, περί το 1870, στην πλατεία Κοτζιά. Το κεντρικό τμήμα της πρόσοψης είναι εμπνευσμένο από την βιβλιοθήκη του Αδριανού στο Μοναστηράκι. Το εθνικό (πρώην βασιλικό) θέατρο Αθηνών, που σχεδιάστηκε μετά το 1890 από τον E. Ziller έχει κεντρικό τμήμα ίδια έμπνευσης, με ελαφρώς παραλλαγμένα τα κιονόκρανα του μνημείου Λυσικράτους, που είχε ήδη αναδημιούργησει ο Hansen το 1874 για το Ζάππειο και το κοινοβούλιο της Βιέννης.

______________________________________________________________________________________________________

1880-1882: Βίλα Nadelburg (Villa Nadelburg). Ευρωπαϊκού τύπου - νεοκλασική έπαυλη βιομηχανικής οικογένειας (μεταλλικά νεοκλασσικά κάγκελα) έξω από τη Βιέννη. Φωτογραφία από το κτίριο και τα μοναδικά κιγκλιδώματα του εργοστασίου  εδώ.
______________________________________________________________________________________________________

Γ. Ενδεικτικά έργα εκτός Αυστρίας

Έργα του Theophil Hansen καταγράφονται στις χώρες Τσεχία, Σλοβενία, Ιταλία, Ρουμανία, Ηνωμένο Βασίλειο. Αναφέρουμε ενδεικτικά τα εξής ιδιαίτερα:


1871-1873: Κτίριο πολιτιστικών κοινωνικών εκδηλώσεων Τσέχων (Besední dům), Brünn - Μπρνο, 2η πόλη της Τσεχίας, κοντά στα σύνορα με την Αυστρία. Το κτίριο μοιάζει σαν ελάχιστα διαφοροποιημένο, τυπικό Ελληνικό νεοκλασσικό. Σήμερα είναι το κτίριο της τοπικής φιλαρμονικής. Σειρά εικόνων εδώ.
Σημείωση: Η παρουσία του στη συγκεκριμένη περιοχή δεν πρέπει να είναι τυχαία, καθώς εκεί φέρεται να έχει ακίνητα, όπως αυτό εδώ και ο Σίνας.

______________________________________________________________________________________________________

1881 - 1882: Μέγαρο Kalister (Palazzo Kalister) Τεργέστη, Ιταλία. Μάλλον λόγω συγκεκριμένων διακοσμήσεων πρόσφατα αποδόθηκε στον Th. Hansen, παρ' ότι η κατασκευή έγινε από Ιταλούς.  Τέσσερα αγάλματα στην πρόσοψη αναπαριστούν την ποίηση, τη ζωγραφική, τη μουσική και την αρχιτεκτονική. Ζεύγη ψευδοκιόνων αντίγραφα του Ερεχθείου. Το 1881, κατά τη διάρκεια της εκσκαφής των θεμελίων βρέθηκαν ρωμαϊκά ψηφιδωτά, που έμειναν στη θέση τους.
 

______________________________________________________________________________________________________

1850 - 1890: Παρεκκλήσιο Αγίας Τριάδας (Capela Sfanta Treime a Palatului Stirbei), βασιλικό παλάτι Stirbei, Buftea, Ρουμανία. Ομορφιά και μοναδική σχεδίαση με βυζαντινά, νεογοτθικά, αναγεννησιακά στοιχεία. Υπάρχουν πάνω από μία μεταγενέστερες εκκλησίες του E. Ziller στην Ελλάδα, που μιμούνται από λίγο έως εξόφθαλμα αυτό το έργο του Hansen (π.χ. Βίλια Αττικής).

Λοιπά άρθρα για τον Θεόφιλο Χάνσεν

1. Κεντρικό βιογραφικό, αντικείμενα, ανάλυση έργου. 
2. Έργα στην Ελλάδα.
3. (Είστε εδώ) Έργα εκτός Ελλάδος.
4.  Τα κτίριά του για τους Σίνα στην Αυστρία.
5. 4 δυσεύρετες περιπτώσεις έργων στην Ελλάδα, που μοιάζουν με έργα του στην Αυστρία.
6. Έκθεση για τον Χάνσεν στο ίδρυμα Θεοχαράκη, Αθήνα, 2014 - 2015.

ΠΗΓΕΣ ΚΑΙ ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ 

• Έρευνα - ανάλυση - δομή Δ.Χ.Κ. Απαγορεύεται η αποθήκευση, η αναδημοσίευση και κάθε χρήση πλην της ανάγνωσης στο neoclassicalgreece.blogspot.gr και της παραπομπής προς την παρούσα σελίδα με δική σας εισαγωγή - περιγραφή. Οποιαδήποτε αναπαραγωγή με παρόμοιο τρόπο μπορεί να θεωρηθεί κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας.
• Χρήση περιεχομένου τρίτων: Γίνεται με τον μέγιστο δυνατό σεβασμό, χωρίς διάθεση οικειοποίησης. Θεωρούμε ότι η χρήση του εδώ το αξιοποιεί στο μέγιστο. Γνήσιοι κάτοχοι - δημιουργοί - πηγές, όπου είναι σαφή και γνωστά σε εμάς, αναγράφονται. Οποιοσδήποτε διαφωνεί με αυτά μπορεί φυσικά να ζητήσει την αφαίρεση του υλικού του, η οποία θα γίνει σεβαστή.   
• Σήμανση "Αποκλειστικό": Το αφιέρωμα δημοσιεύτηκε εδώ για πρώτη φορά με τόσο συγκεντρωμένο και αναλυτικό περιεχόμενο και περιέχει στοιχεία, συμπεράσματα και υλικό, που δημοσιεύονται για πρώτη φορά στο Ελληνικό και εν μέρει το διεθνές διαδίκτυο.   
• Γίνεται προσπάθεια για αξιόπιστες πληροφορίες και σύννομες δημοσιεύσεις. Περισσότερα στη σελίδα "Νομικά & Όροι".  
• © neoclassicalgreece.blogspot.gr. Any use of content except of viewing it  here or redirecting to this page  is not allowed. This article, contains high quality - extended content for the average web standards, that couldn't be published without the extended use of many pictures that do not belong to us. If any original owner does not wish his content to be shown here, keeps the right to contact us and ask for it's removal.