To μυστηριώδες σπίτι με το περίεργο αέτωμα & τα μεγάλα ακροκέραμα στην Καστέλλα

Ένα από τα πολλά ερειπωμένα σπίτια της Καστέλλας, του οποίου η προ πολλού αλλοιωμένη εξωτερική διακόσμηση αποτελεί αίνιγμα. Useful Information for English speaking Visitors (more pictures inside): A house abandonded at least 25 years at Castella, Pireus with an unusual pediment with big ceramic antefixes that were stolen ~2010.


Τοποθεσία

Πειραιάς, Καστέλλα, επί της λεωφ. βασιλέως Παύλου 25 (νυν Αλ. Παπαναστασίου), στο τμήμα ανάμεσα στο Μικρολίμανο και την ακτή Βοτσαλάκια. Σε μια έντονη στροφή της λεωφόρου από την πάνω μεριά και αρκετά υπερυψωμένο, ώστε δύσκολα προλαβαίνεις να το δεις με αυτοκίνητο.



Ιδιοκτήτες

Το κτίριο αναφέρεται προπολεμικά ως οικία Βορριά σε καταγραφή του ερασιτέχνη φωτογράφου Γεωρ. Σαματούρα, ο οποίος μας κληρονόμησε πολύτιμα πλέον στοιχεία και σειρά φωτογραφίες του ~1960, για τα κτίρια της Καστέλλας (επισήμανση Mlp, 1η δημοσίευση Δημ. Κρασονικολάκης). Συγκεκριμένα αναφέρει: "Συνεχίζουμε με κατεύθυνσι την πλατεία της Καστέλλας. Περνάμε πρώτα το τρίπατο σπίτι του Βοριά στο Νο 23..." (τότε λεωφ. Φαλήρου) "..., που επισκευάστηκε τελευταία απ’ τον καινούργιο ιδιοχτήτη του και μοιάζει ίδιο περιστέρι μαπλωμένα τα φτερά."



Αρχιτεκτονική δομή

Ως προς τη γενική αρχιτεκτονική δομή πρόκειται για ένα τυπικό μεγάλο νεοκλασικό διώροφο με αέτωμα και εξώστη με 2 ζεύγη τετράγωνους κίονες στο κέντρο της πρόσοψης. Η είσοδος του κτιρίου φαίνεται να είναι μόνο κάτω από την βεράντα της πρόσοψης (και να μην υπάρχει δεύτερη στο πλάι ή πίσω), οπότε μάλλον δε μιλάμε για δύο διαμερίσματα αλλά για ενιαία οικία με εσωτερική σκάλα στο τέλος του διαδρόμου που ξεκινά από την είσοδο. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η υψηλή μάντρα και οι βαθμιδωτή σκάλα που οδηγεί στην βεράντα - είσοδο. Δεν είναι σαφές αν υπάρχει και υπόγειο.



Το αίνιγμα της διακόσμησης

Η γενική φόρμα του είναι καθαρά νεοκλασικής εποχής, αλλά στερείται αντίστοιχων διακοσμήσεων, όπως είναι δεκαετίες τώρα. Συγκεκριμένα:

- Είχε μεγάλα ακροκέραμα στο αέτωμα, όμως το αέτωμα δεν έχει την κλασική κάτω οριζόντια κορνίζα του.

- Το αέτωμα είναι καλυμμένο σειρά βυζαντινά κεραμίδια, με τεχνοτροπία που δεν συνηθιζόταν την νεοκλασική περίοδο. Επίσης δεν υπάρχουν ακροκέραμα περιμετρικά.

- Δεν υπάρχουν πουθενά επίκρανα (μόνο εσωτερικά στους κίονες της βεράντας), ούτε ψευδοκολώνες, κορνίζες παραθύρων κ.λ.π..

- Στην βεράντα υπάρχει νεότερο κιγκλίδωμα αλλά στη σκάλα από την αυλόπορτα προς την κεντρική είσοδο υπάρχει ένα καθαρά νεοκλασικό κιγκλίδωμα από μαντέμι.

- Διαφορετικός τύπος παραθυρόφυλλου βεράντας (μάλλον παλαιότερο) από όλα τα υπόλοιπα παράθυρα.

Αυτά δείχνουν ότι το κτίριο είναι ένα παμπάλαιο νεοκλασσικό, πιθανώς με κοινά στοιχεία με το κτίριο του Κηρομύτη του 1870 στον Πειραιά. Σύμφωνα με την αναφορά Σαματούρα υπέστη  μια συντήρηση περί το 1960, από έναν νέο τότε ιδιοκτήτη. Ωστόσο ισχυρό παραμένει και το ενδεχόμενο οι αλλοιώσεις ή κάποιες από αυτές να έγιναν και τo διάστημα 1930 -1950.



Η αφαίρεση ή κλοπή των μεγάλων ακροκεράμων του αετώματος ~ 2010

Η πρόχειρη ξύλινη αυλόπορτα με λουκέτο δεν φαίνεται να παραβιάστηκε ποτέ, παρόλα αυτά και περιέργως περί το 2010, κάποιοι ανήλθαν στο περίοπτο αέτωμα μέσω της ετοιμόρροπης στέγης, και πήραν τα σπάνια κομμάτια. Το ένα γωνιακό μάλιστα, τους "έμεινε στο χέρι". Τα ακροκέραμα αυτά είχαν ήδη αρχίσει να σαπίζουν από το '90 και σύντομα θα καταστρέφονταν επί τόπου. Έτσι χάθηκε και το τελευταίο νεοκλασικό διακοσμητικό του κτιρίου.  Πιθανότερα ενδεχόμενα της αφαίρεσης:

1. Κλοπή με πολύ θράσσος και ρίσκο λόγω σημείου. Άγνωστο αν ο παρών κάτοχος γνωρίζει το κτίριο προέλευσης.
2. Σκόπιμη αφαίρεση ώστε να μην υπάρχει πλέον κανένα διακοσμητικό και έτσι "κολπάτα" να επιτευχθεί ένας αποχαρακτηρισμός...
3. Αφαίρεση από την ίδια την ιδιοκτησία για φύλαξη (μάλλον απίθανη τέτοια πρόνοια,  ενώ θα είχαν αφαιρέσει και το υπόλοιπο γωνιακό)



2013-14: Περίεργες εργασίες ξεκινούν και διακόπτονται έως και σήμερα (Ιαν. 2016)

Περί το 2013-14 το κτίριο περιβλήθηκε με σκαλωσιές και πανιά δίνοντας την εντύπωση ότι θα αποκατασταθεί. Ωστόσο δεν τοποθετήθηκε καμιά σχετική ταμπέλα. 1- 2 χρόνια πριν είχαν αρχίσει να υποχωρούν τμήματα της κεραμοσκεπής, που επί δεκαετίες ουδείς  ιδιώτης ή δημ. φορέας, ενδιαφέρθηκε να επισκευάσει ή να προστατεύσει με φθηνούς τρόπους. Από το 2014 οι εργασίες έχουν εγκαταλειφθεί με μεγάλο τμήμα της στέγης, των οροφών κ.α. να έχουν καταστραφεί, χωρίς να είναι σαφές για ποιόν σκοπό έγιναν αυτά.

Μετά τον εξοργιστικό αποχαρακτηρισμό από την αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΕΚΑ και την κατεδάφιση της μεσοπολεμικής βίλας στο Ελληνικό Δεκ.2015, υπάρχει ενδεχόμενο να έγινε απόπειρα κατεδάφισης παράνομα ή με αδικαιολόγητο αποχαρακτηρισμό (και για αυτό να αφαιρέθηκαν και τα ακροκέραμα το 2010). Να ξεκίνησε κατεδάφιση, η οποία διεκόπη με κάποια παρέμβαση. Κατά την εξέταση του ζητήματος ο ασυντήρητος ιστότοπος των διατηρητέων του ΥΠΕΚΑ estia.minenv.gr, είναι σχεδόν ένα μήνα εκτός λειτουργίας (Δεκ. 2015 - Ιαν. 2016), ώστε δεν μπορεί να διαπιστωθεί αν έγινε οποιαδήποτε αλλαγή νομθεσίας.

Αν πρόκειται για αποκατάσταση θα πρέπει να γίνει πολύ σοβαρή δουλειά, με έμφαση κατά την άποψη του γράφοντα στα ακόλουθα:

1. Να ερευνηθεί αν υπάρχουν παλιά σχέδια.
2. Αν όχι να αναπαραχθούν νεοκλασσικές διακοσμήσεις, που έστω και οι οικονομικότερες να είναι πειστικές και μελετημένες από εξειδικευμένους γνώστες των νεοκλασσικών προτύπων.
3. Μεγάλη προσοχή στο εσωτερικό. Να μην καταστραφεί αβασάνιστα και χωρίς καταγραφή και φωτογράφιση οτιδήποτε από στέγες οροφές και δάπεδα. Μπορεί να υπάρχει καλυμμένος ζωγραφικός διάκοσμος ή και δάπεδα.
4. Ανακατασκευή ολόκληρων σημείων, όπως αέτωμα και βεράντα θα ήταν καλό να γίνει με συντήρηση - αναδόμηση λιθοδομής και αντικατάσταση σιδηροδοκών, από το να δοθούν χρήματα για μπετόν σίδερα κ.λ.π.
5. ΠΡΟΤΕΙΝΟΝΤΑΙ ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ (Με επίγνωση οικονομικών και τεχνικών δυσκολιών): 
  • Αέτωμα και ανώτερος διάκοσμος: Όπως στο κτίριο του Κηρομύτη. Με σωστά επιλεγμένα μεγάλα ακροκέραμα και όχι ότι τύχει. 
  • Γωνίες - ψευδοκολώνες: Απλές ή οριζόντια ραβδωτές.
  • Μάντρα: Νέα πήλινα μπαλούστρα και επιπλέον πεσσοί με νεοκλασσικές γλάστρες αντί κιγκλιδωμάτων.
  • Αυλόπορτα: Ίδιο αέτωμα με το κτίριο, με ακροκέραμα και γιρλάντες ή δυνατόν, όπως δηλ. η αυλόπορτα στο κτίριο του Κηρομύτη. (Ούτως ή άλλως φαίνεται να καλυπτόταν από κάτι χτιστό)
  • Κιγκλιδώματα εξώστη: Ίδια πήλινα μπαλούστρα στα πλαϊνά και πειστικό κιγκλίδωμα νεοκλασσικής βεράντας απλό ή με παράσταση μπροστά, σε ισόγειο και όροφο.
  • Μικρά ακροκέραμα: Μπορούν να τοποθετηθούν νέα μόνο στην πρόσοψη ή και στα πλαϊνά.
  • Περιμετρική κορνίζα: Απλή, μεταξύ υπογείου, ισογείου, ορόφου.  
  • Αποκάλυψη εξαγωνικής λιθοδομής: Εφόσον υπάρχει στη βάση - υπόγειο.
Αν οι υπηρεσίες και τα χωρίς λόγο "τσεκούρια" προμηθευτές υλικών δεν δημιουργήσουν ανυπέρβλητα εμπόδια  σε αυτά και επιλεγούν από τους εμπλεκομένους, θα επιτευχθεί μια ικανοποιητικότατη αποκατάσταση, αρκετά συμφέρουσα οικονομικά σε σχέση με το εντυπωσιακό του αποτελέσματος.


Νέες φωτογραφίες για την παράγραφο στο τέλος.




Σημαντικό! Βοηθήστε στην καταγραφή!

Αν γνωρίζετε στοιχεία ιδιοκτησιών διαχρονικά ή πληροφορίες για το εσωτερικό παρακαλούμε να τις αποστείλετε στο e-mail ncaigr@gmail.com, ώστε να δημοσιευθούν εδώ επώνυμα ή ανώνυμα.



Δείτε ακόμη

- Άρθρο για το κτίριο και φωτογραφίες από Mlp




Φωτογραφίες



Αρχές δεκαετίας 1960. Το σπίτι σε άριστη κατάσταση.

Κατ' εκτίμηση τέλη δεκαετίας '70 - αρχές  '80. Κάτοικος στην είσοδο.






2013 - 2016: Εργασίες ξεκινούν και εγκαταλείπονται (βλ. σχετική παράγραφο).

2013 - 2016: Εργασίες ξεκινούν και εγκαταλείπονται (βλ. σχετική παράγραφο).

2013 - 2016: Εργασίες ξεκινούν και εγκαταλείπονται (βλ. σχετική παράγραφο).








ΠΗΓΕΣ ΚΑΙ ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • Έρευνα - ανάλυση - φωτογραφίες Δ.Χ.Κ. Απαγορεύεται η αποθήκευση, η αναδημοσίευση και κάθε χρήση πλην της ανάγνωσης στο neoclassicalgreece.blogspot.gr και της παραπομπής προς την παρούσα σελίδα με δική σας εισαγωγή - περιγραφή. Οποιαδήποτε αναπαραγωγή με παρόμοιο τρόπο (πληροφορίες, ανάλυση, δομή) μπορεί να θεωρηθεί κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας.
  • Χρήση περιεχομένου τρίτων: Γίνεται με τον μέγιστο δυνατό σεβασμό, χωρίς διάθεση οικειοποίησης. Θεωρούμε ότι η χρήση του εδώ το αξιοποιεί στο μέγιστο. Γνήσιοι κάτοχοι - δημιουργοί - πηγές, όπου είναι σαφή και γνωστά σε εμάς, αναγράφονται.
  •  Γίνεται προσπάθεια για αξιόπιστες πληροφορίες και σύννομες δημοσιεύσεις. Περισσότερα στη σελίδα "Νομικά & Όροι". 
  • © neoclassicalgreece.blogspot.gr. Any use of content except of viewing it  here or redirecting to this page  is not allowed.

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου